Or en bestuurder doen er goed aan om ook buiten het reguliere algemene gang van zaken-overleg (art. 24 WOR) met elkaar in overleg te gaan over actuele vraagstukken, de strategische keuzes van de organisatie voor de toekomst en de manier waarop de medezeggenschap daarin een rol kan spelen. 

De huidige uitzonderlijke omstandigheden maken dat bedrijfs- en werknemersbelangen mogelijk sneller botsen. Dat kan de verhoudingen in het overleg belasten en het gesprek bemoeilijken. Zeker in organisaties waar het overleg ook in betere tijden niet optimaal verloopt. Toch is het juist nu van belang dat or en bestuurder investeren in goed overleg, eventuele spanningen erkennen en samen naar gedeelde belangen zoeken. Een procesbegeleider kan hierbij eventueel hulp bieden.

Ook bestuurders hebben nog nooit een COVID-19-crisis meegemaakt, dus weten wat er speelt op de (thuis)werkvloer en gebruik maken van de kennis in de organisatie is nu extra belangrijk. De or kan signalen en creatieve ideeën van medewerkers opvangen, ophalen en verzamelen. Medewerkers en or kunnen zo meedenken en oplossingen aandragen bij de bestuurder. 

Overleg over planning en faciliteiten 
Het is van belang dat or en bestuurder zich ervan bewust zijn dat er sprake is van extra taken en vaak hoge tijdsdruk voor de or. De te volgen procedure ten aanzien van besluitvorming volgens de WOR is leidend, maar soms is snelle(re) besluitvorming nodig. Van belang blijft dat de or de tijd en ruimte krijgt voor een zorgvuldige raadpleging van de collega`s en voor weloverwogen besluitvorming. 

Groter belang initiatiefrecht 
Het belang van het initiatiefrecht (art. 23 WOR) is door de COVID-19-crisis gegroeid, zeker ook voor de bestuurder. De or kan gebruik maken van het initiatiefrecht om de bestuurder ongevraagd te adviseren. Het kan daarbij gaan om een actueel onderwerp, maar ook om een visie en oplossing voor de (middel)lange termijn. Een pvt heeft geen initiatiefrecht.

Omgaan met de gevolgen van COVID-19 en de diverse maatregelen vraagt om nieuwe denkwijzen, ideeën en out-of-the-box-denken. Die ideeën en de daaruit voorvloeiende voorstellen kunnen boven in de organisatie ontstaan, maar zeker ook op ‘de werkvloer’. Het kan gaan om zeer uiteenlopende onderwerpen. Voor de hand liggen arbeidsomstandigheden en veilig werken, maar dat is niet het enige terrein waarop de creativiteit in de organisatie kan worden benut. Zo heeft de crisis misschien duidelijk gemaakt dat de organisatie haar werkwijzen en productiemethoden structureel moet aanpassen. 

De bestuurder doet er goed aan de initiatieven (en soms bezwaren) van de werkvloer/or serieus te nemen; voor de or is het verstandig om zich te realiseren waar de directie mee worstelt. Dat vereist aan beide kanten een open houding. Geen ‘command and control’ van bovenaf en ook niet automatisch de hakken in het zand. 
 

TIP: Als u wilt, kunt u al vanaf tien medewerkers een personeelsvertegenwoordiging (pvt) instellen om het overleg met uw medewerkers te stroomlijnen.