Convenanten voor internationaal MVO

Het Convenant Duurzame Kleding en Textiel bestaat al sinds 2016. Inmiddels zijn er 93 merken bij aangesloten. Zij zijn goed voor 48 procent van de markt. In de laatste jaarrapportage is alles over het afgelopen verslagjaar terug te lezen. 
Een belangrijk onderdeel is de productielocatielijst. Daarmee maken bedrijven bekend waar zij hun producten laten maken. Zo kunnen (lokale) partijen misstanden direct melden en kunnen kledingbedrijven actie ondernemen. De lijst is sinds de start gegroeid van ruim 2800 locaties naar bijna 6300 locaties. Ook heeft het daadwerkelijk tot meldingen van misstanden geleid. 
Bedrijven die vanaf het begin bij het Convenant betrokken waren, zijn nu ook begonnen om met het brede publiek te communiceren over hun inspanningen op gebied van internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen. In het convenant was afgesproken dat zij dit drie jaar na de start zouden gaan doen. Veel bedrijven in Nederland besteden hun productie uit aan landen buiten de Europese Unie. In die landen kunnen mensenrechten, de gezondheid en veiligheid van werknemers, het milieu en dierenwelzijn in het geding zijn. In opkomende landen zijn de problemen vaak zo complex dat een bedrijf in zijn eentje maar heel weinig kan bereiken. Transparantie en samenwerking staan daarom centraal bij het in kaart brengen van risico’s en het gezamenlijk werken aan verbeteringen.

Geschillen Convenant duurzame kleding en textiel
In 2017 is een externe en onafhankelijke klachten- en geschillencommissie gestart. Benadeelden in de internationale kleding- en textielketens van ondertekenaars kunnen een klacht indienen wanneer hun rechten worden geschonden. Daarnaast richt de commissie zich op het oplossen van eventuele geschillen tussen bedrijven en het secretariaat of tussen partijen bij het convenant. De commissie heeft de bevoegdheid bindende uitspraken te doen. In 2019 zijn de eerste twee uitspraken gedaan.

In het tweede jaar van het Convenant Verantwoord goud boekten de partijen voortgang met het toepassen van MVO-risicomanagement (due diligence), de positieve-impactprojecten en de samenwerking met andere initiatieven. Daarnaast evalueerden de partijen de onderlinge samenwerking en resultaten van het convenant. Aanleiding was de tegenvallende resultaten van het eerste jaar. De evaluatie leidde tot meer helderheid over de gemaakte afspraken en resulteerde in een aantal aanpassingen van de werkwijze. De meeste bedrijven boeken voortgang met het toepassen van due diligence. De brancheorganisaties Federatie Goud en Zilver (FGZ) en het Nederlands Gilde van Goudsmeden (NGG) hebben een gedragscode opgesteld en gepubliceerd, die inmiddels door circa zeventig leden is ondertekend. 

In juni 2018 tekenden brancheorganisaties in de voedingsmiddelensector, maatschappelijke organisaties, vakbonden, rijksoverheid en kennisinstelling IDH Sustainable Trade Initiative het Convenant Voedingsmiddelensector. Het internationaal MVO-convenant Voedingsmiddelen heeft in 2019 een monitoringsinstrument voor bedrijven uitgewerkt. Het is een tool die bedrijven inzicht geeft in de stappen die zij kunnen nemen in het verduurzamen van hun productieketens. De tool is in het voorjaar in gebruik genomen door de eerste bedrijven. De eerste jaarrapportage verscheen in september. Nederlandse supermarkten en het Centraal Bureau Levensmiddelen hebben in oktober 2019 in een overeenkomst vastgelegd dat zij zich gezamenlijk inzetten voor een leefbaar loon voor arbeiders in de bananenteelt. 
 

In juli 2018 hebben brancheorganisaties in de verzekeringssector, maatschappelijke organisaties, vakbonden en rijksoverheid het Convenant Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Beleggen in de verzekeringssector ondertekend. Dit convenant helpt – door meer inzicht in de internationale keten – problemen als schending van mensenrechten, milieuschade en dierenleed te voorkomen en aan te pakken. In 2019 zijn trainingen en diverse inhoudelijke bijeenkomsten over onder andere de rol van beleggers met betrekking tot klimaat en due diligence conform de OESO-richtlijnen en UNGP’s georganiseerd. Ook werden de eerste jaarrapportage en de NGO-expertiselijst gepubliceerd. 

In december 2018 tekenden Nederlandse pensioenfondsen, Pensioenfederatie, maatschappelijke organisaties, vakbonden en overheid het Convenant Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Pensioenfondsen. Dit convenant helpt – door meer inzicht in de internationale investeringsketen – zaken als schending van mensenrechten en milieuschade te voorkomen en aan te pakken. In november 2019 verscheen het rapport van de Monitoringcommissie met de resultaten van de nulmeting, de stand van zaken bij aanvang van het Convenant. In december is het Instrumentarium Convenant Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Pensioenfondsen gepubliceerd, een hulpmiddel voor Pensioenfondsen voor de implementatie van het convenant.

De metaalsector bundelt de krachten voor een impuls aan internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bedrijven, brancheverenigingen, overheid, vakbonden en maatschappelijke organisaties tekenden daarvoor in mei 2019 het convenant Samen naar verantwoorde metaalketens. Doel is ook om misstanden op het vlak van mensenrechten en milieu in de metaalsector terug te dringen. Het convenant richt zich op lange termijn sociale en ecologische effecten van de inkoop van grondstoffen en diensten in de metaalsector. Het kent zowel een binnenlandse als internationale aanpak. Dit convenant is ook internationaal verankerd dankzij de betrokkenheid van een Europese brancheorganisatie.
 

De Nederlandse sierteeltsector heeft samen met de overheid, een vakbond en een ngo, afspraken gemaakt over meer verantwoorde internationale productie en handel van siergewassen. Dit is in juli 2019 vastgelegd in een convenant dat breed wordt ondersteund door de sector. Minister Kaag voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit tekenden het convenant namens de rijksoverheid. De SER heeft de totstandkoming van het convenant begeleid. IDH (Initiatief Duurzame Handel) ondersteunt partijen bij de implementatie van het convenant.