In de eerste stap heb je kunnen lezen dat jongeren met een eigen, unieke, en voor jou misschien andere insteek bij hun organisatie betrokken willen worden. In deze derde volgt wat dat voor je or betekent! Om jongeren enthousiast te maken kijk je welke vaardigheden je al in huis hebt en of de or-werkwijze aantrekkelijk is voor jongeren. Je krijgt op beide onderwerpen tips.

Jongeren willen meer gehoord en gekend worden door or’s. Dit is een uitnodiging om op onderzoek uit te gaan en aan te sluiten bij hun belevingswereld. De volgende tips helpen:

TIP 1 - Lees over de leefwereld van jongeren.

Je kunt hierbij prima de feiten en cijfers gebruiken uit stap één. 

TIP 2 - Oefen in het stellen van open vragen. 

Wanneer je investeert in je netwerk en het opbouwen van een relatie met jongeren, stel dan open vragen. Een goede manier om zo’n gesprek voor te bereiden is door jezelf de vraag te stellen: “Wat zou ik eigenlijk van de jongere willen weten?” Het helpt om een uitnodigende, onderzoekende houding aan te nemen. Open vragen beginnen met ‘hoe’, ‘wat’, ‘welke’, ‘wanneer’, ‘waar’ en ‘wie’.

Om je op weg te helpen volgen hier voorbeeldvragen:

• Wat is je motivatie in je werk?
• Op welke manier wil je meedenken met de organisatie?
• Wat zijn voor jou interessante onderwerpen die over werk gaan?
• Wat wil je weten over de or?
• Wat heb je nodig om betrokken te worden bij het werk van de or?

Een relatie opbouwen met jongeren kost tijd. Het levert niet altijd direct een groots resultaat op. Zorg ervoor dat je gemotiveerd blijft. Dat doe je door je op de lange termijn te richten en ook kleine successen te vieren.

TIP 3 - Evalueer, ook al is het heel kort. 

In een goed gesprek kom je niet alleen informatie halen, maar ook brengen. Dat maakt een gesprek waardevol voor allebei. Ook is dat de beste garantie voor een vervolggesprek. Een open vraag helpt om boven water te halen wat je gesprekspartner over medezeggenschap wil weten. Daar kun je op inspelen door te vertellen wat de or op dat onderwerp te bieden heeft. Is er niet meteen een duidelijke behoefte van de jongere, pak dan de kans om de jongere toe te lichten wat de meerwaarde van de or in het algemeen is. Hiervoor kun je stap twee gebruiken.

TIP 4 - Kom ook wat brengen. 

Het is waardevol om af en toe te evalueren wat er goed gaat in je gesprekken, en wat nog beter kan. Als je samen met meerdere or-leden gaat praten met jongeren, is het slim om elkaar te helpen. Vraag ook de jongere hoe hij of zij het gesprek ervaart. Daar leer je van en het vergroot de kans op succesvol volgend gesprek. 

Door de or flexibel te organiseren speel je in op de snel veranderende wereld van jongeren. Flexibiliteit van jouw kant vergroot de kans dat jongeren betrokken willen zijn bij het or-werk. Flexibel organiseren houdt twee dingen in:

1.    Pas de or-structuur aan
2.    Pas je overlegvormen aan. 

Hieronder krijg je enkele tips.

TIP 1 - Pas je structuur aan.

Jongeren willen kort betrokken worden bij medezeggenschap. Het is makkelijker en motiverender wanneer de verantwoordelijkheden stap voor stap worden opgebouwd. Bied jongeren daarom verschillende mogelijkheden om bij te dragen aan die niet te veel tijd kosten.

Medezeggenschap is invloed uitoefenen op beslissingen en daarvoor hoef je niet perse or-lid te zijn! Er zijn vier opties:

1. Tijdelijk adviseur
2. Lid van een or-project
3. Commissielid
4. Or-lid.

Een jongere die tijdelijk adviseur is helpt de or in korte tijd aan informatie van de werkvloer over een onderwerp. Werf een tijdelijk adviseur met een kleine taak. Zorg ervoor dat je niet te veel tijd vraagt. Maak deze rol laagdrempelig en toegankelijk. Stel een heldere vraag, houd de regie in het gesprek en bedank de tijdelijk adviseur altijd voor zijn bijdrage.

Heb je door waar de interesse ligt van een jongere en is zij of hij vaker betrokken als tijdelijk adviseur? Dan kun je de jongere vragen een deelnemer aan een or-project te worden. Dan werkt een jongere aan een eenmalige en korte or-activiteit. Goede aansturing is cruciaal, laat de jongere niet zwemmen. Leg uit wat je wilt dat hij doet, in welke periode en koppel regelmatig met elkaar terug. Hoe korter en overzichtelijker het project is, hoe beter. Zorg ervoor dat het onderwerp van het project aansluit bij de interesse van de jongere. Het is mooi als een project maximaal vier tot zes uur tijd kost.

Heb je jongeren vaker bij een project betrokken en hebben zij een duidelijk aandachtsgebied dat hen interesseert? Bespreek dan de mogelijkheid commissielid te worden. Voorbeelden van commissies zijn HRM, arbeidsomstandigheden, organisatieontwikkeling of financiën. Commissielid zijn vraagt meer verantwoordelijkheid maar kan ook meer opleveren. De jongere ontwikkelt bijvoorbeeld nieuwe vaardigheden die ook handig zijn voor zijn dagelijks werk, ontwikkeling en zijn loopbaan. Houd de jongere gemotiveerd door regelmatig te praten over wat hij leert.

Wanneer dit aansluit bij de ambitie van de jongere behoort ook or-lidmaatschap tot de mogelijkheden.

Je kunt met de volgende vragen verkennen welke ruimte er in je or is om de structuur aan te passen:

• Welke rollen kennen wij in onze or naast die van gekozen lid?
• Welke opties (tijdelijk adviseur, deelnemer project, commissielid) passen in onze situatie?
• Welke opties spreken aan en hoe richten we die in?
• Op welke onderwerpen willen we een start maken met het meer betrekken van jongeren? Wat verwachten we van de jongere in kwestie?

TIP 2 - Pas je overlegvormen aan.

Een tweede manier om flexibeler te werken als or is het aanpassen van overlegvormen. Zo speel je in op de behoefte van jongeren om laagdrempelig, flexibel en gefocust te overleggen. Onderzoek wat de or kan met de volgende praktische tips:

• Overleg online, via videomeeting software en social media.
• Werk tijd, plaats en apparaatonafhankelijk.

Focus op één agendapunt en zorg voor een kort overleg. Zo houd je de aandacht van de jongere vast.